Obecność geologa pełni ważną rolę w czasie planowania budowy. Prowadzone przez niego badania pozwalają zweryfikować, czy inwestycja może zostać przeprowadzona w konkretnym miejscu. Z przedstawionej ekspertyzy korzystają zarówno projektanci, jak i konstruktorzy. Wcześniejsze pomiary pozwalają też uniknąć nieprzewidzianych sytuacji, a także niszczenia budynku w przyszłości.
Badania geologa odbywają się w warunkach laboratoryjnych oraz na miejscu budowy. W pierwszym przypadku firma pobiera próbkę gruntu, którą poddaje dogłębnej analizie. Ocenia się między innymi takie właściwości jak: porowatość czy ziarnistość gruntu, które mają później wpływ na obliczenia. Geolog weryfikuje również parametry wód gruntowych, co ma istotne znaczenie dla prawidłowego odwodnienia wykopu i podpiwniczenia. W przypadku gdy strefa saturacji w profilu jest oznaczana jako wysoka, należy sprawdzić także agresywność wody, czyli jej pH. Takie badanie pozwala ocenić, czy woda w kolejnych latach nie spowoduje erozji budynku.
Kolejnym badanym elementem jest wysadzinowość gruntów, czyli zdolność gruntu do podnoszenia się na skutek zamarzania cząsteczek wody w porach podłoża. Aby przeprowadzić odpowiednie badania niezbędna jest przede wszystkim profesjonalna wiedza profesjonalisty. Często korzysta też ze specjalnych urządzeń, takich jak np. ubijak proctora. Ten sprzęt stosowany jest do prawidłowego oznaczania wilgotności optymalnej i największego ciężaru objętościowego szkieletu gruntowego na podstawie wyznaczonych norm.
